Na czym polega umowa dożywocia?
Czy faktycznie pozwala na uniknięcie podatku przy osobie spoza rodziny?
Jakie obowiązki ciążą na nabywcy nieruchomości przy takiej umowie?
Umowa dożywocia (potocznie umowa dożycia) regulowana jest przez Artykuł 908 Kodeksu Cywilnego
Zgodnie z przepisami dwie osoby (dożywotnik i nabywca), które zawierają ze sobą umowę sprzedaży, umawiają się, że w zamian za zapewnienie godnych warunków życiowych dożywotnikowi nabywca staje się nowym właścicielem nieruchomości dożywotnika.
W uproszczeniu umowa pozwala na przejęcie nieruchomości w zamian za sprawowanie opieki nad daną osobą do jej śmierci. Jest to bardzo często wybierana umowa przez osoby starsze, które nie mają bliskiej rodziny i osób do dziedziczenia, a chcą mieć pewność, że na starość nie pozostaną bez wsparcia. Co ważne: jest to umowa cywilna – więc wystąpić w jej sprawie może tylko jedna ze stron. Oznacza to, że nasze obowiązki jako nowego nabywcy mogą być egzekwowane tylko przez dożywotnika.
Jakie to są obowiązki po stronie nowego nabywcy?
Zgodnie z artykułem 908 w umowie o dożywocie pojawiają się następujące wymagania:
„
§ 1.
Jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.
§ 2.
Jeżeli w umowie o dożywocie nabywca nieruchomości zobowiązał się obciążyć ją na rzecz zbywcy użytkowaniem, którego wykonywanie jest ograniczone do części nieruchomości, służebnością mieszkania lub inną służebnością osobistą albo spełniać powtarzające się świadczenia w pieniądzach lub w rzeczach oznaczonych co do gatunku, użytkowanie, służebność osobista oraz uprawnienie do powtarzających się świadczeń należą do treści prawa dożywocia.
„
Oznacza to, że domyślnie umowa zakłada, że pomożemy dożywotnikowi, który podarował nam nieruchomość. Jednak co ciekawe, umowa taka może być sporządzone na zupełnie innych warunkach. Tak jak wspomnieliśmy jest to umowa cywilnoprawna, więc strony mogą względem siebie postawić inne wymagania lub odstąpić o zapisu o konieczności dbania o dożywotnika.
Jak umowa dożywocia (o dożywocie) wygląda pod względem podatkowym?
Standardowo gdybyśmy chcieli podarować daną nieruchomość osobie spoza naszej bliskiej rodziny (spoza pierwszej grupy podatkowej) darowizna zostałaby objęta odpowiednim podatkiem (zazwyczaj 12%). Inaczej sprawa ma się w przypadku bliskiej rodziny, gdyż tutaj wystarczy złożyć odpowiednie dokumenty, podpisać akt notarialny i też podatku nie zapłacimy.
Jednak wracając do osób spoza tego rodzinnego grona możemy wykorzystać właśnie umowę dożywocia, gdyż ona również jest zwolniona z podatku. Tym sposobem możemy stać się nowym właścicielem nieruchomości od osoby obcej w zamian za ustalone warunki dożycia i nie zapłacić ani złotówki podatku.
Co się dzieje z rachunkami i innymi zobowiązaniami po podpisaniu u notariusza umowy dożywocia?
Taka umowa pod względem zobowiązań nie różni się od klasycznej umowy sprzedaży. W dniu jej podpisania, nabywca przejmuje na siebie wszystkie zobowiązania dotyczące nieruchomości (w tym podatki, czynsz, opłaty itd.).
